GẠO LỨT VÀ LỢI ÍCH DO GẠO LỨT MANG LẠI

Trần Thị Quỳnh Như

Ngày 03/12/2023

Vốn là nguồn lương thực có lợi cho sức khỏe, nhưng không phải ai cũng biết rõ về gạo lứt cũng như lợi ích sức khỏe mà nó mang lại. Cùng tìm hiểu xem thử gạo lứt là gì và các ích lợi của nó nhé.

Các công dụng của gạo lứt

Gạo lứt thường được sử dụng trong bữa ăn của người ăn kiêng, những người cần hạn chế chất bột đường… So với gạo tẻ, có thể nói gạo lứt có lợi hơn cho sức khỏe nếu dùng đúng cách.

1.Gạo lứt là gạo gì?

Bản thân gạo trắng và gạo lứt có cùng nguồn gốc là hạt thóc (lúa), nhưng trong quá trình xây xát tách vỏ, gạo lứt chỉ bỏ đi lớp vỏ trấu và giữ nguyên lớp vỏ cám bên ngoài, là phần rất giàu vitamin và nguyên tố vi lượng.

Vì thế gạo lứt thường có màu ngà hơn hoặc màu nâu, nâu đen. Khi độ xây xát tăng lên thì gạo lứt cũng sẽ thành gạo trắng.

Gạo lứt đỏ

Gạo lứt với thành phần bao gồm: tinh bột, chất đạm, chất xơ, các nguyên tố vi lượng như magie, canxi, sắt, selen… giàu vitamin như B1, B2, B3, B6… Nó được khuyến khích dùng 2 - 3 lần/tuần, đặc biệt với người muốn ăn kiêng, giảm đường và tăng cường chất xơ.

Để cảm nhận được hết vị ngọt của gạo lứt, cần nhai kỹ hơn đến khi hạt cơm gạo lứt chảy nước, và đó cũng là cách giúp chúng dễ được tiêu hóa hơn.

2. Lợi ích của gạo lứt với sức khoẻ

Giảm mỡ trong máu (cholesterol máu)

Trong gạo lứt có chứa nhiều chất dinh dưỡng như chất xơ, carotenoid, axit omega-3, IP6 giúp làm giảm cholesterol, triglyceride, giảm nguy cơ bệnh tim, đột quỵ và mỡ trong máu cao.

Giúp giảm cân

Hàm lượng chất xơ trong gạo lứt giúp nhanh no, giảm cảm giác đói, giúp chức năng ruột hoạt động tốt hơn, vì nó làm cho tiêu hóa dễ dàng hơn nhiều, tăng cường trao đổi chất và điều hoà glucose hỗ trợ quá trình giảm cân rất tốt.

Tốt cho người bệnh tiểu đường

Theo các nghiên cứu cho thấy người ăn nửa chén gạo lứt hàng ngày làm giảm nguy cơ bệnh đái tháo đường khoảng 60% vì trong gạo lứt chứa nhiều vitamin nhóm B, protein, crom, chất xơ, chất chống oxy hóa,… có vai trò tích cực trong quá trình chuyển hóa glucose giúp ổn định chỉ số đường huyết trong máu hiệu quả.

Giúp tăng cường miễn dịch

Sterol và sterolin là 2 chất quan trọng giúp hệ miễn dịch của cơ thể ngăn chặn được nhiều bệnh, tăng cường lợi khuẩn, loại bỏ virut và đặc biệt là làm chậm lại quá trình lão hóa.

Cải thiện chức năng gan

Vitamin nhóm B, inositol và phospholipid là các chất có chức năng hỗ trợ quá trình giải độc cho gan, tái tạo tế bào gan, hỗ trợ điều trị bệnh xơ gan hiệu quả. Ngoài ra trong gạo lứt còn có các thành phần Tocotrienol, gamma oryzanol và các chất chống oxy hóa giúp gan tránh được nhiều tác động xấu.

Giảm sỏi thận và loãng xương

Gạo lứt có chứa Vitamin K, IP6 và hàm lượng canxi cao ngăn cản quá trình kết tinh oxalate canxi ở đường tiết liệu, giảm được nguy cơ bị sỏi thận, giảm sự phát triển của sỏi thận giúp cơ thể khoẻ mạnh hơn.

Bảo vệ tế bào khỏi sự xâm hại của các gốc tự do

Gạo lứt có nhiều chất chống oxy hoá như CoQ10, SOD, axit alpha-lipoic, tocotrienol, IP6, selen, lutein,… giúp bảo vệ các tế bảo khỏi sự tấn công của các gốc tự do.
Gốc tự do hình thành trong quá trình chuyển hóa (hô hấp tế bào) hoặc từ môi trường bên ngoài xâm nhập làm hư hỏng tế bào, tạo nên sự lão hóa, các bệnh tật hoặc làm hỏng DNA hình thành nên tế bào lạ, sinh ung thư.

Hỗ trợ hệ thống thần kinh

Nhờ lượng mangan dồi dào có trong gạo lứt giúp cơ thể tổng hợp chất béo, hỗ trợ hoạt động của hệ thống thần kinh và cả hệ sinh sản của con người. Trong 1 chén cơm gạo lứt cơ thể nhận được khoảng 80% nhu cầu mangan của cơ thể 1 ngày.

Ngừa ung thư đại tràng

Chất xơ có trong gạo lứt thuộc nhóm có lợi hàng đầu giúp ngừa ung thư đại tràng. Chúng gắn với các chất gây ung thư và chất độc trong cơ thể và ngăn không cho bám vào vách ruột.

3. Các loại gạo lứt

Gạo lứt trắng

Gạo lứt trắng là một loại ngũ cốc nguyên hạt, sau quá trình xay xát chỉ loại bỏ phần vỏ bên ngoài và vẫn giữ nguyên lớp cám và mầm.

Gạo trắng là loại gạo thu được sau quá trình xay xát đã loại bỏ vỏ trấu, phần cám và mầm.

Điểm khác nhau

Hàm lượng giá trị dinh dưỡng trong gạo lứt trắng nhiều hơn gạo trắng.
Chất xơ có trong gạo lứt thường nhiều hơn từ 1-3g so với gạo trắng.
So với gạo trắng, lượng selenium có trong gạo lứt chiếm tỷ lệ lớn hơn.
Gạo lứt chính là một nguồn cung cấp dồi dào lượng khoáng chất mangan, trong khi gạo trắng lại thiếu hụt mangan.

Gạo lứt đỏ

Gạo lứt đỏ là loại gạo tẻ thông thường có vỏ màu đỏ nâu nhưng ruột trắng, khi nấu chín sẽ khá dẻo.

Gạo huyết rồng là loại gạo khi tách lớp vỏ cám bên ngoài ra, hạt gạo bên trong vẫn có màu đỏ.

Điểm khác nhau

Chỉ số đường huyết ở thực phẩm (GI) của gạo lứt đỏ ở mức trung bình và không làm đường huyết tăng cao sau khi ăn. Trong chỉ số này của gạo huyết rồng lại khá cao. Gạo huyết rồng không thích hợp với người mắc bệnh tiểu đường.

Gạo lứt đen

Gạo lứt đen được bao bọc bởi lớp vỏ cám bên ngoài màu đen bóng, bên trong là phần tinh bột màu trắng. Khi chín, chúng sẽ dần chuyển sang màu tím đậm đặc biệt do được tạo nên từ hợp chất chống oxy hóa anthocyanin.

Gạo lứt đỏ khoác lên mình lớp vỏ màu đỏ đặc trưng. Khi cắn đôi bên trong hạt ra sẽ để lộ phần tinh bột màu trắng

Điểm khác nhau

Gạo lứt đỏ có hàm lượng chất sắt và chống oxy cao hơn so với gạo lứt đen.
Gạo lứt đen dường như chiếm được ưu thế hơn nhờ vào độ mềm dẻo và hương vị thơm ngon đặc biệt. Gạo lứt đen rất dễ nấu, không cần phải ngâm ngâm trước như các loại gạo lứt khác. Từng hạt cơm khi chín rất dẻo, ngọt rất kích thích vị giác.Còn đối với gạo lứt đỏ, để cơm được mềm dẻo và thơm thì đòi hỏi phải kiên nhẫn ngâm gạo trong thời gian dài từ 12 đến 24 tiếng.

4.Các món ngon từ gạo lứt

Cơm gạo lứt

Hiện tại Sarada đang có các món cơm gạo lứt: Cơm gạo lứt Gà Sốt Teriyaki, Cơm Gạo Lứt Gà Áp Chảo Sốt Wafu, Cơm Gạo Lứt Gà Sốt Xì Dầu, Cơm Gạo Lứt Gà Áp Chảo Kiểu Ý, Cơm Gạo Lút Bò Xào Bulgogi, Cơm Trộn BibimBap Hàn Quốc (Chay và Mặn)...

Cơm Gạo Lứt Bò Xào Bulgogi